Αβυσσαλέες είναι οι ανισότητες που χαρακτηρίζουν τη Βενεζουέλα όπως διαμορφώθηκε τα τελευταία χρόνια η βιομηχανία καζίνο και τυχερών παιχνιδιών. Προηγήθηκε προ ολίγων ετών η οικονομική κατάρρευσή της και ένας πληθωρισμός της τάξης του 2.000.000%. Η εικόνα του μεγάλου πλούτου δίπλα στη φτώχεια αναδύεται ανάγλυφα στην περιοχή Λας Μερσέντες. Πρόκειται για μια πολύβουη γειτονιά στην ανατολική πλευρά του Καράκας, που έχει μετατραπεί σε Λας Βέγκας με χρώμα Λατινικής Αμερικής. Η περιοχή έχει κατακλυσθεί από καζίνο και συγκεντρώνει τους λίγους πλούσιους μιας χώρας στην οποία το 90% του πληθυσμού εξακολουθεί να ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας με λιγότερα από 30 δολάρια τον μήνα.
Τα καζίνο ήταν είδος ψυχαγωγίας απαγορευμένο μέχρι σχετικά προσφάτως από τον άλλοτε ηγέτη της Βενεζουέλας, Ούγκο Τσάβες, ο οποίος πέθανε το 2013. Σήμερα στη Λας Μερσέντες υψώνονται δεκάδες πύργοι γραφείων. Στο ισόγειο ενός εξ αυτών οι περαστικοί μπορούν να θαυμάσουν τρεις κατακόκκινες Ferrari. Η φθηνότερη εξ αυτών, μοντέλο Portofino με μετακινούμενη σκεπή, πωλείται έναντι 200.000 δολαρίων, όσο το άθροισμα των ετήσιων μισθών 590 δημοσίων υπαλλήλων. Στην απέναντι πλευρά του δρόμου βρίσκεται στο στάδιο της κατασκευής ένα συγκρότημα διαμερισμάτων. Στη διαφημιστική μπροσούρα φαίνονται μια πισίνα, ένα σαλόνι παιχνιδιών, ένα γυμναστήριο και ένα χώρος συνεργασίας. Στη γωνία βρίσκονται καταστήματα που πουλούν τις ακριβότερες μάρκες ρούχων πολυτελείας, όπως Hermes και Pronovias. Αυτή η επιδεικτική κατανάλωση είναι στη διάθεση μόνον των πλουσιότερων από τα 30 εκατ. πολίτες της Βενεζουέλας. Γύρω, όμως, από την περιοχή της Λας Μερσέντες τα καταστήματα είναι κλειστά και βλέπει κανείς πεινασμένα παιδιά να ψάχνουν φαγητό στους κάδους των σκουπιδιών. Τα τελευταία τρία χρόνια, ο Νικολάς Μαδούρο, διάδοχος και εκλεκτός του Τσάβες, χαλάρωσε τους περιορισμούς στις επιχειρήσεις και στις τιμές, ενώ το 2021 ανακάλεσε την απαγόρευση της λειτουργίας καζίνο. Κυρίως, όμως, στα τέλη του 2018 επέτρεψε την ελεύθερη κυκλοφορία του αμερικανικού δολαρίου. Εκτοτε οι πάντες, από τα στελέχη των επιχειρήσεων μέχρι τους μικροπωλητές στους δρόμους της πρωτεύουσας, όλοι έχουν πάνω τους δολάρια. «Η δολαριοποίηση βοήθησε σημαντικά», εκτιμά η Αντρέα Μαλαβέ, ιδιοκτήτρια ακριβού καταστήματος στη Λας Μερσέντες, η οποία θυμάται πόσο δύσκολο ήταν για την ίδια όσο και για τους υπαλλήλους της να προσαρμοσθούν στις συνεχείς αυξήσεις των τιμών.
Τα τελευταία χρόνια χαλάρωσαν οι περιορισμοί στις επιχειρήσεις και στις τιμές, και επετράπη η ελεύθερη κυκλοφορία του αμερικανικού δολαρίου.
Σε ό,τι αφορά τα μακροοικονομικά μεγέθη της χώρας, τα στοιχεία καταδεικνύουν βελτίωση. Το ΑΕΠ της Βενεζουέλας αυξάνεται από 1,5% έως και 20% ανάλογα με τον εκάστοτε οικονομολόγο που το υπολογίζει. Τα περίπου έξι εκατ. Βενεζουελανών που περιπλανήθηκαν σε όλη τη Λατινική Αμερική αναζητώντας κάτι έχουν αρχίσει να επιστρέφουν στη χώρα. Σύμφωνα με τον Λουίτζι Πισέλα, πρόεδρο της ένωσης βιομηχανιών Conindustria, ο μεταποιητικός τομέας μπορεί να σημειώσει ανάπτυξη 10% φέτος. Υπό τον όρο, όμως, πως η κυβέρνηση θα καταφέρει να τονώσει την κατανάλωση, να μειώσει τον ανταγωνισμό από τις εισαγωγές, να βελτιώσει τις δημόσιες υπηρεσίες και να εκσυγχρονίσει τη φορολογική πολιτική. Αρχίζουν να επιστρέφουν οι ξένοι επενδυτές, που φεύγουν κυρίως υπό τον φόβο μήπως κατηγορηθούν ότι παραβιάζουν τις κυρώσεις. Τους ενθαρρύνουν η διαφαινόμενη προσέγγιση Ουάσιγκτον – Καράκας και η άνοδος των τιμών των εμπορευμάτων. Η Βενεζουέλα έχει τα μεγαλύτερα εξακριβωμένα αποθέματα πετρελαίου στον κόσμο. Πρόκειται για ένα θησαυρό που μπορεί να γίνει ακόμη πιο ανεκτίμητος τώρα, καθώς οι χώρες του δυτικού κόσμου εγκαταλείπουν το πετρέλαιο της Ρωσίας.
Πηγή:Bloomberg
