Ο Εμανουέλ Μακρόν βρέθηκε με τον αέρα της πρόσφατης επανεκλογής του στην προεδρία της Γαλλίας, να προωθεί το δικό του φιλόδοξο όραμα για την Ευρώπη από το Στρασβούργο και το Βερολίνο, με φόντο όμως πια έναν πόλεμο που αλλάζει τα δεδομένα όπως είναι εκείνος της Ουκρανίας.
«Ηνωμένες Πολιτείες και Βρετανία σώζουν την Ουκρανία, ενώ η ΕΕ σώζει τον εαυτό της», γράφει στο Politico ο Όιν Ντρέα του Κέντρου Ευρωπαϊκών Σπουδών Wilfried Martens, με το βλέμμα στραμμένο στις τελευταίες εξελίξεις.
«Εάν οι Ουκρανοί βασίζονταν μόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ο πόλεμος ίσως να είχε ήδη τελειώσει και τώρα ίσως να είχαμε μπροστά μας μια αδύναμη, διαμελισμένη, ελεγχόμενη από τη Ρωσία Ουκρανία», συνεχίζει ο ίδιος, επικαλούμενος κατά βάση ένα στοιχείο: το γεγονός ότι η στρατιωτική βοήθεια που έχουν στείλει Αμερικανοί και Βρετανοί στους Ουκρανούς είναι πολλαπλάσια εάν συγκριθεί με την στρατιωτική βοήθεια που έχουν στείλει συνολικά όλες μαζί οι χώρες της ΕΕ.
«Δεν είναι η ΕΕ που εμποδίζει την υποταγή της Ουκρανίας, αντίθετα, είναι τα όπλα, το στρατιωτικό υλικό και οι πληροφορίες που παρέχονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βρετανία…», σύμφωνα με τον επικεφαλής ερευνών του Wilfried Martens Centre.
Τις τελευταίες εβδομάδες του πολέμου στην Ουκρανία, έχουν όμως αλλάξει εκ των πραγμάτων πολλά και για την Ευρώπη, όπως σημειώνουν στην πλειονότητά τους οι αναλυτές. Η Ευρώπη κοιτά πλέον τον εαυτό της στον καθρέφτη μέσω Ουκρανίας και αναπροσαρμόζεται. Επιταχύνει την απεξάρτησή της από τη Ρωσία και αναζητά οδούς στρατηγικής αυτονομίας και ενίσχυσης πλέον από ανάγκη.
Η αυτοαναφορικότητά της ωστόσο είναι εμφανής και τα εσωτερικά της προβλήματα υπαρκτά.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν βρέθηκε σήμερα, με τον αέρα της πρόσφατης επανεκλογής του στην προεδρία της Γαλλίας, να προωθεί το δικό του φιλόδοξο όραμα για την Ευρώπη από το Στρασβούργο και το Βερολίνο.
Αναφερόμενος στην Ουκρανία, ο 44χρονος Γάλλος ηγέτης ξεκαθάρισε πως θα απαιτούνταν χρόνια ή ακόμη και δεκαετίες προκειμένου το Κίεβο να καταφέρει να ενταχθεί επισήμως στην ΕΕ. Για αυτό και εκείνος πρότεινε, χωρίς όμως να δώσει λεπτομέρειες, ως εναλλακτική οδό τη δημιουργία μιας ευρύτερης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας στην οποία η ένταξη θα είναι πιο εύκολη. Τι θα εξασφαλίζει ωστόσο η ένταξη σε αυτήν την κοινότητα; Και υπό ποίους όρους; Οι απαντήσεις αναμένονται στο μέλλον, αν και θα πρέπει να ξεκαθαριστεί πως οι προτεραιότητες για την ΕΕ είναι πλέον άλλες…
«Έχοντας εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία στην προεδρία της Γαλλίας, ο Μακρόν μπορεί να ισχυριστεί ότι έχει πια αποκτήσει νέα ώθηση στην προσπάθειά του να κάνει την Ευρώπη πιο ισχυρή και ανεξάρτητη. Όμως τίποτα δεν πρόκειται να αλλάξει εκτός και εάν το Παρίσι και το Βερολίνο κινηθούν προς την ίδια κατεύθυνση. Έτσι, η πρώτη επίσκεψη του Μακρόν στο εξωτερικό μετά την επανεκλογή του είναι, φυσικά, ένα ταξίδι στο Βερολίνο για δείπνο με τον καγκελάριο Όλαφ Σολτς τη Δευτέρα», γράφουν οι Maïa de La Baume και Hans von der Burchard στο Politico.
Για τον Μακρόν το στοίχημα θα είναι πλέον να καταφέρει να αναπτύξει με τον Γερμανό καγκελάριο Όλαφ Σολτς τη λειτουργική και περισσότερο προσωπική σχέση και συνεργασία που είχε καταφέρει τα περασμένα χρόνια να αναπτύξει με την Άνγκελα Μέρκελ. Μακρόν και Σολτς είχαν συνεργαστεί, ως πρόεδρος της Γαλλίας ο πρώτος και ως υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας ο δεύτερος, στο πλαίσιο της διαμόρφωσης του ευρωπαϊκού ταμείου ανάκαμψης από την πανδημία.
Γερμανοί και Γάλλοι θα κληθούν ωστόσο να έρθουν πιο κοντά και στο μέτωπο της Άμυνας. Η απόφαση των Γερμανών να αγοράσουν F-35 από τις ΗΠΑ, και όχι γαλλικά Rafale για παράδειγμα, δεν έγινε δεκτή με ενθουσιασμό πίσω στο Παρίσι. Αντιθέτως. Αν και αξίζει να σημειωθεί πως Γερμανοί και Γάλλοι συνεχίζουν να συνεργάζονται στο πλαίσιο του προγράμματος FCAS με σκοπό την ανάπτυξη ενός νέου μαχητικού.
Κατά τα λοιπά, οι Ευρωπαίοι θα κληθούν να τα βρουν και στο μέτωπο της οικονομίας. Μακρόν, Ντράγκι κ.ά. ζητούν τη χαλάρωση των δημοσιονομικών κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης αλλά και τη διαμόρφωση νέων εργαλείων (τύπου ταμείου ανάκαμψης) που θα μπορούσαν να χρηματοδοτούν επενδύσεις και να απορροφούν κραδασμούς. Οι Γερμανοί, ωστόσο, εξακολουθούν να μην βλέπουν με θέρμη τέτοιου είδους αποκλίσεις.
Μακρόν και Σολτς έχουν δεσμευτεί υπέρ της ριζικής μείωσης των εκπομπών άνθρακα και της απεξάρτησης της Ευρώπης από τη ρωσική ενέργεια. Οι Γάλλοι νιώθουν, ωστόσο, δικαιωμένοι από την επιλογή τους να επενδύσουν στην πυρηνική ενέργεια, ενώ η Γερμανία από την άλλη πλευρά εμμένει στην απόφασή της να απαλλαγεί από την ατομική ενέργεια.
Σε σχέση με το κλίμα, δε, το Βερολίνο θα ήθελε να δει τη Γαλλία να προωθεί περισσότερο εμφατικά, συνολικά και άμεσα το ευρωπαϊκό σχέδιο Fit For 55.
Αναφορικά με την προοπτική περαιτέρω διεύρυνσης της ΕΕ, Παρίσι και Βερολίνο εξακολουθούν να έχουν μάλλον διαφορετικές απόψεις.
Το Βερολίνο πίεσε ώστε να ανοίξει η πόρτα της ένταξης για τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, με το Παρίσι ωστόσο να σπεύδει να κλείσει την εν λόγω πόρτα.
Η Γαλλία υποστηρίζει εδώ και χρόνια πως η όποια νέα διεύρυνση της ΕΕ θα πρέπει να συμβαδίζει παράλληλα και με μια ευρύτερη μεταρρύθμιση της Ένωσης. Αυτό θα μπορούσε, επί παραδείγματι, να περιλαμβάνει την κατάργηση της απαίτησης ομοφωνίας στις ψηφοφορίες για τη λήψη αποφάσεων σε ορισμένους τομείς όπως η εξωτερική πολιτική.
Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, το πνευματικό τέκνο του Μακρόν, ολοκλήρωσε τις εργασίες της τη Δευτέρα, με την τελική παρουσίαση εκατοντάδων προτάσεων από πολίτες της ΕΕ για τη μεταρρύθμιση του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης και της αλλαγής των Συνθηκών.
Οι προτάσεις οδήγησαν τους ευρωβουλευτές στο να εγκρίνουν ένα ψήφισμα την περασμένη εβδομάδα που «ζητά, στο πλαίσιο αυτό, τη σύγκληση Συνέλευσης με την ενεργοποίηση της διαδικασίας αναθεώρησης των Συνθηκών».
Η ΕΕ έχει ήδη καταφέρει να προβεί σε αξιοσημείωτες μεταρρυθμίσεις χωρίς να αλλάξει τις Συνθήκες. Ωστόσο, κάποιες από τις προτάσεις του Μακρόν θα απαιτούσαν όχι μόνο αλλαγή των Συνθηκών… αλλά και ευρύτερες αλλαγές στάσης.
Με πληροφορίες από Politico
